معیارهای دانشگاه تمدّن ساز از منظر قرآن و روایات

دانشگاه به عنوان بارزترین نهاد تولید علم و دانش، ترویج معرفت و فرهنگ­آفرینی در جامعه، همواره نقش مهمی در پیشرفت و تعالی تمدّن­ها ایفا کرده است. به نظر می­رسد در شرایط کنونی که تلاش برای پیشرفت و شکوفایی تمدّن اسلامی در رأس امور قرار دارد، تبیین شاخص­های نهادی که با انجام رسالت خود، رشد و اقتدار تمدّن اسلامی را فراهم خواهد ­آورد، نیز از اهمیّت ویژه­ای برخوردار است. لذا، جهت تعیین معیارهای دانشگاه تمدّن­ساز، در مقاله­ی حاضر تلاش شده است ضمن تحلیل و بهره­گیری از آموزه­های اسلامی به این پرسش بنیادین پاسخ داده شود که دانشگاه باید بر مبنای چه معیارها و شاخص­هایی بنا شده باشد تا بتواند رسالت تمدّن­سازی خویش را به نحو احسن به­جا آورد؟ برای دریافت پاسخ این سوال در این تحقیق، پس از تبیین نقش مثبت و سازنده­ی نهادهای علمی در رشد و پیشرفت سه کانون تمدّنی قبل از تمدّن اسلامی از جمله: تمدّن مصر در آفریقا، تمدّن پارس در ایران و تمدّن یونان در مغرب زمین، نقش سازنده­ی مراکز و نهادهای علمی در پیشرفت تمدّن اسلامی اثبات گردید. سپس، بر اساس آموزه­های اسلامی، معیارهای دانشگاه تمدّن­ساز تبیین و مورد بررسی قرار گرفت که در این راستا مؤلفه­هایی از جمله: دانایی­محوری، توانایی و توانمندی، نیکویی و زیبایی به عنوان شاخص­ها و معیارهای دانشگاه تمدّن­ساز معرفی شده­اند. به این معنا که ظهور و بروز کامل این مؤلفه­ها موجب اطلاق صفت تمدّن­سازی‏ به دانشگاه می‏شود. همچنان­که فقدان وجود آنها دال بر ناکارآمدی‏ دانشگاه در این عرصه­ی تمدّنی است.

گالری

نظرات